توماس جفرسون (Thomas Jefferson، ۱۳ آوریل ۱۷۴۳ – ۴ ژوئیه ۱۸۲۶) سومین رئیس‌جمهور ایالات متحده، نویسنده اصلی اعلامیه استقلال آمریکا و یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های تاریخ سیاسی و فکری این کشور بود. او علاوه بر سیاستمدار بودن، یک فیلسوف، معمار، کشاورز، دانشمند و اندیشمند روشنگری نیز به شمار می‌آید.

وی از برجسته‌ترین متفکران سیاسی عصر روشنگری بود. او در کنار سیاست، به معماری، علم و آموزش علاقه داشت و دانشگاه ویرجینیا را بنیان گذاشت. میراث فکری جفرسون هنوز الهام‌بخش ارزش‌های آزادی و دموکراسی است، هرچند زندگی او با تناقضاتی چون حمایت از آزادی و در عین حال مالکیت برده‌ها همراه بود.

📚 زندگی و مسیر سیاسی:

در ویرجینیا به دنیا آمد و تحصیلات خود را در رشته حقوق گذراند.

در سال ۱۷۷۶ به‌عنوان نویسنده اصلی اعلامیه استقلال، اصول آزادی و برابری را برای آمریکا بنیان نهاد.

در دولت جورج واشنگتن وزیر خارجه بود و بعدها به‌عنوان سومین رئیس‌جمهور آمریکا (۱۸۰۱ تا ۱۸۰۹) انتخاب شد.

در دوران ریاست‌جمهوری‌اش مهم‌ترین اقدام او خرید لوییزیانا (Louisiana Purchase) از فرانسه بود که وسعت آمریکا را دو برابر کرد.

همچنین حامی جدی آزادی مذهبی، حقوق فردی و گسترش آموزش بود و دانشگاه ویرجینیا را بنیان گذاشت.

🖋️ اندیشه‌ها و نوشته‌ها:

جفرسون تحت تأثیر اندیشه‌های عصر روشنگری اروپا بود و به آزادی اندیشه و حقوق بشر باور داشت.

او از مدافعان جدی جدایی دین از سیاست بود و بارها بر آزادی مذهبی تأکید کرد.

نوشته‌ها و نامه‌های شخصی‌اش سرشار از اندیشه‌های فلسفی درباره حکومت، اخلاق، علم و پیشرفت هستند.

🎯 تأثیر و میراث:

جفرسون یکی از بنیان‌گذاران ایالات متحده است و نامش در کنار چهره‌هایی چون جورج واشنگتن و جیمز مدیسون آورده می‌شود.

اندیشه‌های او بر شکل‌گیری مفهوم دموکراسی آمریکایی و اصول قانون اساسی تأثیر گذاشت.

با وجود نقش بزرگش، زندگی او نیز بحث‌برانگیز است؛ از جمله به‌خاطر مالکیت برده‌ها در حالی‌که خود از آزادی و برابری سخن می‌گفت.

امروز او را نماد تناقض‌های آمریکا می‌دانند: هم بنیان‌گذار آزادی، و هم فردی که در عمل از برده‌داری بهره می‌برد.